2472
تشنج در سگ - علت، پیشگیری و درمان
تشنج در سگ یک بیماری عصبی است که برای این حیوان خانگی رخ می دهد و باعث ایجاد نگرانی در صاحب آن می شود. در این مقاله به بررسی کامل عوامل، علائم و نحوه تشخیص آن خواهیم پرداخت.
تشنج در سگ ها یکی از شایعترین بیماریهای عصبی گزارش شده در بین این حیوانات خانگی است. تشنج به یک اختلال غیرارادی موقت در عملکرد طبیعی مغز اشاره دارد که معمولاً با فعالیت غیرقابل کنترل ماهیچه همراه است.
صرع اصطلاحی است که برای توصیف دورههای مکرر تشنج استفاده میشود. در صرع، تشنجها میتوانند منفرد باشند یا به صورت خوشهای رخ دهند و میتوانند نادر و غیرقابل پیش بینی باشند یا ممکن است در فواصل زمانی منظم رخ دهند.
چه چیزی باعث تشنج در سگ ها میشود؟
دلایل زیادی برای تشنج وجود دارد. صرع ایدیوپاتیک، شایع ترین علت تشنج در سگ، یک اختلال ارثی است، اما علت دقیق آن ناشناخته است. علل دیگر عبارتند از بیماری کبد، نارسایی کلیه، تومورهای مغزی، ضربه مغزی و سموم. تشنج اغلب در زمانهای تغییر فعالیت مغز رخ میدهد، مانند هنگام هیجان یا تغذیه یا زمانی که سگ در حال به خواب رفتن یا بیدار شدن است. سگهای مبتلا میتوانند بین تشنجها کاملاً طبیعی به نظر برسند.
در طول یک تشنج معمولی چه اتفاقی میافتد؟
تشنج شامل سه جزء است:
مرحله پیش اکتال (هاله) دورهای از رفتار تغییر یافته است که در آن سگ ممکن است پنهان شود، عصبی به نظر برسد یا به دنبال صاحبش بگردد. او ممکن است بی قرار، عصبی، ناله، لرزش یا ترشح بزاق باشد. این ممکن است چند ثانیه تا چند ساعت طول بکشد. این دوره قبل از فعالیت تشنجی است که گویی سگ احساس میکند چیزی در شرف وقوع است.
فاز ایکتال میتواند از چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد و میتواند از نظر ظاهری متفاوت باشد. مرحله ایکتال میتواند از تغییرات خفیف در آگاهی ذهنی، مانند نگاه مبهوت، لرزش خفیف، خیره شدن بی هدف و لیسیدن لبها تا از دست دادن کامل هوشیاری و عملکرد بدن متغیر باشد.
اگر سگ تشنج کامل همراه با از دست دادن هوشیاری را تجربه کند، تمام عضلات بدن به صورت اسپاستیک و نامنظم حرکت می کنند. سگ معمولاً به پهلو میافتد و پاهایش را پارو مانند حرکت میدهد در حالی که به نظر میرسد فلج است. سر اغلب به سمت عقب کشیده میشود.
ممکن است دفع ادرار، مدفوع و ترشح بزاق نیز رخ دهد. اگر تشنج در عرض پنج دقیقه متوقف نشود، گفته میشود که سگ در وضعیت صرع یا تشنج طولانیمدت قرار دارد.
در مرحله پس از اکتال یا دوره بلافاصله پس از پایان تشنج، گیجی ، ترشح بزاق، قدم زدن، بی قراری و یا کوری موقت وجود دارد. هیچ ارتباط مستقیمی بین شدت تشنج و طول مدت مرحله پس از اکتال وجود ندارد.
آیا تشنج برای سگ دردناک یا خطرناک است؟
علیرغم ظاهر شدید تشنج، تشنج دردناک نیست، اگرچه سگ شما ممکن است گیج شده و ممکن است وحشت کند. بر خلاف تصور رایج، سگها در هنگام تشنج زبان خود را قورت نمیدهند.
اگر انگشتان یا شیء را در دهان او قرار دهید، به حیوان خانگی خود کمک نخواهید کرد و در خطر گاز گرفتن بسیار شدید یا آسیب رساندن به سگ خود خواهید بود. نکته مهم این است که کوبیده شدن سگتان به اشیا اطراف و از افتادن یا آسیب رساندن به خودش جلوگیری کنید. اگر او روی زمین باشد، احتمال آسیب کمی وجود دارد.
یک تشنج به تنهایی به ندرت برای سگ خطرناک است. اگر سگ شما در مدت زمان کوتاهی چندین تشنج داشته باشد (تشنج خوشهای) یا اگر تشنج بیش از چند دقیقه ادامه یابد، دمای بدن شروع به افزایش میکند. اگر هیپرترمی (بالا رفتن دمای بدن) پس از تشنج ایجاد شود، باید به فکر برطرف کردن این موضوع بود.
وضعیت صرع چیست؟
وضعیت صرع یک وضعیت جدی و تهدید کننده زندگی است. این وضعیت با تشنجی مشخص میشود که بیش از پنج دقیقه طول بکشد. اگر بلافاصله داروهای ضد تشنج داخل وریدی برای متوقف کردن تشنج داده شود، سگ ممکن است بمیرد یا دچار آسیب غیرقابل برگشت مغزی شود. اگر وضعیت صرع رخ داد، باید فوراً به دنبال درمان از دامپزشک باشید.
علت تشنج چگونه مشخص میشود؟
پس از اینکه سگ شما تشنج کرد، دامپزشک شما با گرفتن شرح حال کامل، تمرکز بر مواجهه احتمالی با مواد سمی یا توهم زا یا هرگونه سابقه ضربه به سر، شروع میکند.
دامپزشک شما همچنین معاینه فیزیکی، آزمایش خون و ادرار و گاهی اوقات نوار قلب (ECG) را انجام میدهد. این آزمایشات اختلالات کبد، کلیه ها، قلب، الکترولیت ها و سطح قند خون را بررسی میکند. اگر سگ شما بصورت ماهانه از ابتلا به کرم قلبی پیشگیری نمیکند، آزمایش کرم قلب نیز انجام میشود.
اگر این آزمایشات طبیعی باشند و در معرض سم یا ضربه قرار نگرفته باشند، ممکن است بسته به شدت و دفعات تشنج، تشخیصهای بیشتری توصیه شود. تشنجهای گاه به گاه (کمتر از یک بار در ماه) آنقدرها نگران کننده نیستند اما میتوانند مکرر یا شدیدتر شوند. در این صورت ممکن است آنالیز مایع نخاعی (CSF) انجام شود.
بسته به در دسترس بودن در مرکز ارجاع یا بیمارستان آموزشی، تکنیکهای تخصصی مانند سی تی اسکن یا ام آر آی نیز ممکن است برای بررسی مستقیم ساختار مغز انجام شود.
تشنج چگونه درمان یا پیشگیری میشود؟
درمان معمولاً پس از اینکه سگ دچار موارد زیر شد شروع میشود:
- بیش از یک تشنج در ماه
- خوشههایی از تشنج که در آن یک تشنج بلافاصله با دیگری دنبال میشود، یا تشنجهای گراند مال که شدید یا طولانی مدت هستند.
دو داروی رایج برای درمان تشنج در سگها فنوباربیتال و پتاسیم بروماید هستند. تحقیقات در مورد استفاده از سایر داروهای ضد تشنج ادامه دارد و داروهای ضد تشنج جدیدتر، مانند زونیزامید، محبوبیت بیشتری پیدا میکنند. درمان ترکیبی اغلب برای سگهایی استفاده میشود که به درمانهای استاندارد پاسخ ضعیفی میدهند.
جمعبندی
پس از شروع مصرف داروی ضد تشنج، باید تا آخر عمر مصرف شود. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد، که اگر داروی ضد تشنج شروع شود و سپس قطع شود، سگ ممکن است در آینده در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به تشنجهای شدیدتر باشد.
حتی سگ های معمولی بدون سابقه تشنج یا صرع ممکن است در صورت مصرف داروهای ضد تشنج و سپس ترک ناگهانی آن دچار تشنج شوند. اگر داروی ضد تشنج به دلایلی باید قطع یا تغییر یابد، دامپزشک دستورالعملهای خاصی را برای انجام این کار به شما خواهد داد. پس در صروتی که شواهدی از هر گونه حملات عصبی یا تشنج در حیوان خانگی خود دیدید فورا دامپزشک خود را از این مسئله آگاه کنید.
در آخر در صورت وجود هرگونه سؤال از بخش دامپزشک آنلاین و یا مشاوره تلفنی دامپزشکی با کارشناسان آی پت در ارتباط باشید.